Cemil Meriç, Mağaradakiler’den 50 seçilmiş cümle
Meçhulün fethi, maziye bağlı olanları rahatsız eder. ( Sayfa: 26)
Mukaddeslerini kaybeden aydın, rahibin hasreti içindedir. (Sayfa: 33 )
Rahip, toprak aristokrasisinin emrinde bir ideologdur. (Sayfa: 33)
Goethe, Rönesans’ın son dâhisidir, doğrudan doğruya Leonardo’nun çocuğu. (Sayfa:34)
Bir sınıf veya bir zümre kavgadan başarı ile çıkınca kendine uygun ideolojiyi hazır olarak bulur. (Sayfa:34)
Namuslu aydın, kucağında yaşadığı çevreye uymayandır. (Sayfa:38)
Düşünce, mutlular için bir lüks, eksiklik duyan için ihtiyaç. (Sayfa:39)
Aydınları hürriyete kavuşturan ve matbaa gibi bir silahla donatan kapitalizm olmuştur. (Sayfa:42)
Sınıf kavgalarını körükleyenler kendi sınıflarına karşı savaşırlar. (Sayfa:47)
Nas’ınhükümran olduğu yerde hür düşünceden söz edilemez (Sayfa:48)
Topluluk işe yarayacak bir bilgi kazanmayı, kültürün devam ettirilmesinden üstün tutar. (Sayfa:50)
Hür olarak düşünmek, hür olarak yaşamak, insanı çoğunlukla çatışan bir hale getirir.(Sayfa:54)
Topluma baş kaldırmak kendi şuuraltımıza da baş kaldırmaktır. (Sayfa:55)
Aydın siyasetle uğraşmamalı. Kalabalık tarafından alkışlanıyorsa ihanet içindedir. (Sayfa:58)
Orta halli mürit, zengin entelektüelden hesap soramaz. (Sayfa:61)
Entelektüel parti, kitapları yakmaz, sadece yirmisindeki çocuklara değersiz olduklarını söyler. (Sayfa:63)
Elleri çarmıha çivilenmiş olmasa, Hz. İsa da çalardı.( Sayfa:66 dipnot.)
Kurtarıcının katli kalabalıkta hiçbir heyecan yaratmaz. (Sayfa:69)
Petraçeveski : ‘’ Ne erkekler sevilmeye layık, ne de kadınlar. Bunun için kendimi insanlığın hizmetine adıyorum.’’ Sayfa:80)
Avrupa’nın devrimcisi kuduz bir köpek, Rus nihilistleri kurt. Kurdun kudurması itinkinden çok daha tehlikeli.(Sayfa:83)
Sopa halkın elinde olmuş, soyluların elinde olmuş ne çıkar, yığınlar dayak yedikten sonra. (Sayfa:87)
Dergiler, hür düşüncenin kalesiydi. Belinski, o kürsüden yülkseltmişti sesini. (Sayfa:96)
Sanatta kanun olmaz, herkesin kendine göre bir güzellik anlayışı var.( Sayfa:97)
Geçerli bir tarih ilmi yoktur. Tarih, ister istemez tarihçinin, inançlarını nazari planda meşrulaştırır.(Sayfa:97)
Kültür, yoksul sınıfların sömürüsüne dayanan bir imtiyazdır. (Sayfa:98)
Dağları yerinden oynatıyordu imanları, çünkü yerinden oynatılacak dağlar vardı. (Sayfa:107)
İnsanların sorumlulukları ölçüsünde büyürler, sorumlulukları kalmayınca değerleri de kalmaz. (Sayfa:107)
Türk aydını her mevsim bir başka meçhulün sevdalısı. (Sayfa:111)
Kalabalık temeldir, küçüklük duygusu içindedir. (Sayfa:115)
Candillac: ‘’ ihtilallere yol açan hürriyet aşkı değil, çeşitli partilerin ikbal hırsı veya huzursuzluğudur. (Sayfa:116)
Kelimeler bir milletin, bir medeniyet camiasının ortak malıdır. (Sayfa:134)
Ayaklanmada, failler ölünce ayaklanma biter. İhtilalde, kahraman öldükten sonra ihtilal gelişir. (Sayfa:156)
Evlatlarının şımarıklığına kolayca göz yuman havas, bir kağıtçının oğlunu kolay kolay affetmez. (Sayfa:159)
Düşmanlarımızın inançları da hayalleri de hürmete şayandır. Hakikat hiçbir zümrenin tek elinde değildir ve hiç kimse düşüncelerini zorla kabul ettiremez.(Sayfa:163)
Düşüncenin hakları toplumun korunmasında önce gelir; çünkü fikirler arasındaki çatışma ve çarpışma ilerlemenin vaz geçilmez şartıdır.(Sayfa:163)
Dalloz:’’Toplumlar cahil, kafalar gelişmemiş ise kanun çoğalır, insanlar her şeyi mevzuattan bekler.(Sayfa:170)
Kürenin kanunu hareket, insanın kanunu hürriyet.(Sayfa:203)
Hürriyet olmayınca emniyet olmaz, emniyet olmayınca say olmaz, say olmayınca saadet olmaz.(Sayfa:208)
Felsefeler ferdidir, dünya görüşleri ictimai.(Sayfa:225)
Liberalizmin göklere çıkardığı hürriyet, hür bir kümeste hür bir tilki hürriyeti.(Sayfa:227)
İslamiyet Süleymaniye’de kubbe, Itrı’de nağme, Baki’de şiir.(Sayfa:228)
Seçmek için, anlamak lazım. Anlamak için, karşılaştırmak. Mukayese, irfana dayanır.(Sayfa:229)
İnsan her yasağa karşı düşkündür.(Sayfa:230)
Avrupa, zekanın vatanı; Asya gönlün. Zekanın dili nesir, gönlün şiir.(Sayfa:233)
Sınıflı toplumlar kaderi ölmemek için öldürmektir.(Sayfa:234)
Doğunun kokusunu kaybetmiş yapma çiçeklerine zaman zaman damlatılan egzotik bir parfüm: Avrupa.(Sayfa:235)
Dili şairler yoğurmuş, şairler ehilleştirmiş.(Sayfa:238)
Hıristiyanlaşmadık ama içimizde bir ortaçağ keşişi yaşıyor. (Sayfa:249)
Silahların konuştuğu yerde şarkı söylenemez. (Sayfa:249)
Batının silahlı saldırısını püskürtmüş, Batılılaşma sevdasından kurtulamamıştık.(Sayfa:263)
Abdullah Seydi Özçal hazırladı.
BİR CEVAP YAZ